Từ chối một lời mời làm việc, đặc biệt khi nhà tuyển dụng là bạn bè, có thể là một tình huống khó xử. Để giúp bạn vượt qua điều này một cách chuyên nghiệp và duy trì mối quan hệ tốt đẹp, dưới đây là hướng dẫn chi tiết:
1. Chuẩn bị trước:
Xác định rõ lý do từ chối:
Hãy suy nghĩ kỹ về những lý do khiến bạn không thể nhận lời mời làm việc này. Điều này sẽ giúp bạn giải thích một cách rõ ràng và thuyết phục hơn. Ví dụ:
Không phù hợp với mục tiêu nghề nghiệp:
Công việc không phù hợp với con đường bạn muốn đi.
Không phù hợp với giá trị cá nhân:
Văn hóa công ty hoặc công việc không phù hợp với giá trị của bạn.
Lương và phúc lợi:
Mức lương không đáp ứng được nhu cầu hoặc không tương xứng với kinh nghiệm của bạn.
Ưu tiên khác:
Bạn đã chấp nhận một lời mời khác hoặc có một dự án cá nhân quan trọng hơn.
Luyện tập lời từ chối:
Viết ra những gì bạn muốn nói và luyện tập trước. Điều này giúp bạn tự tin và tránh nói những điều không nên nói trong lúc căng thẳng.
Chọn thời điểm và địa điểm thích hợp:
Nên từ chối càng sớm càng tốt để bạn bè có thời gian tìm người thay thế. Chọn một địa điểm riêng tư, nơi cả hai bạn đều cảm thấy thoải mái để trò chuyện.
2. Bắt đầu cuộc trò chuyện:
Bày tỏ lòng biết ơn:
Hãy bắt đầu bằng cách chân thành cảm ơn bạn bè vì đã tin tưởng và trao cơ hội cho bạn.
Ví dụ: “Mình thực sự rất cảm ơn vì bạn đã tin tưởng và cân nhắc mình cho vị trí này. Mình rất trân trọng cơ hội này.”
Thể hiện sự tôn trọng:
Nhấn mạnh rằng bạn rất tôn trọng công ty và vai trò của bạn bè trong đó.
Ví dụ: “Mình biết bạn đã xây dựng công ty này rất thành công và mình rất ngưỡng mộ những gì bạn đã làm được.”
Đưa ra lời khen ngợi (nếu có thể):
Nếu có điều gì đó bạn thực sự thích ở công ty hoặc công việc, hãy đề cập đến nó.
Ví dụ: “Mình rất ấn tượng với văn hóa làm việc ở công ty bạn, đặc biệt là sự sáng tạo và tinh thần đồng đội.”
3. Giải thích lý do từ chối:
Nói rõ ràng và trung thực:
Giải thích lý do từ chối một cách rõ ràng, trung thực và chuyên nghiệp. Tránh nói vòng vo hoặc đưa ra những lý do mơ hồ.
Ví dụ: “Sau khi suy nghĩ kỹ, mình nhận thấy vị trí này không thực sự phù hợp với mục tiêu nghề nghiệp dài hạn của mình. Mình đang tìm kiếm một công việc có thể phát triển kỹ năng X và Y của mình hơn.”
Tập trung vào bản thân, không chỉ trích công ty:
Hãy tập trung vào việc giải thích tại sao công việc không phù hợp với bạn, thay vì chỉ trích công ty hoặc vị trí đó.
Ví dụ: Thay vì nói “Công việc này quá nhàm chán”, hãy nói “Mình đang tìm kiếm một công việc có nhiều thử thách và cơ hội học hỏi hơn.”
Tránh đưa ra lời bào chữa:
Đừng đưa ra những lời bào chữa nghe có vẻ không chân thành.
Linh hoạt:
Nếu bạn bè hỏi thêm về lý do, hãy sẵn sàng giải thích chi tiết hơn một cách tôn trọng.
4. Kết thúc cuộc trò chuyện:
Nhấn mạnh sự trân trọng:
Một lần nữa, bày tỏ sự trân trọng đối với cơ hội và nhấn mạnh rằng bạn vẫn mong muốn duy trì mối quan hệ bạn bè.
Ví dụ: “Mình thực sự rất tiếc vì không thể nhận lời mời này. Mình vẫn rất trân trọng tình bạn của chúng ta và mong rằng điều này sẽ không ảnh hưởng đến mối quan hệ của chúng ta.”
Đề xuất người khác (nếu có thể):
Nếu bạn biết ai đó phù hợp với vị trí này, hãy đề xuất họ với bạn bè của bạn.
Ví dụ: “Mình biết một vài người có thể phù hợp với vị trí này, bạn có muốn mình giới thiệu không?”
Chúc bạn bè và công ty thành công:
Chúc bạn bè và công ty gặt hái được nhiều thành công trong tương lai.
Ví dụ: “Chúc bạn và công ty luôn thành công và phát triển.”
Giữ thái độ tích cực:
Kết thúc cuộc trò chuyện với một thái độ tích cực và thân thiện.
Ví dụ cụ thể:
“Chào [Tên bạn], mình thực sự rất cảm ơn bạn đã tin tưởng và cân nhắc mình cho vị trí [Tên vị trí] tại [Tên công ty]. Mình rất trân trọng cơ hội này và mình biết bạn đã xây dựng công ty này rất thành công. Sau khi suy nghĩ kỹ, mình nhận thấy vị trí này không thực sự phù hợp với mục tiêu nghề nghiệp dài hạn của mình. Mình đang tìm kiếm một công việc có thể phát triển kỹ năng [Kỹ năng 1] và [Kỹ năng 2] của mình hơn. Mình thực sự rất tiếc vì không thể nhận lời mời này. Mình vẫn rất trân trọng tình bạn của chúng ta và mong rằng điều này sẽ không ảnh hưởng đến mối quan hệ của chúng ta. Mình biết một vài người có thể phù hợp với vị trí này, bạn có muốn mình giới thiệu không? Chúc bạn và công ty luôn thành công và phát triển.”
Những điều cần tránh:
Từ chối qua tin nhắn hoặc email:
Nên từ chối trực tiếp hoặc qua điện thoại để thể hiện sự tôn trọng.
Nói dối:
Đừng đưa ra những lý do không trung thực.
So sánh với các công ty khác:
Tránh so sánh công ty của bạn bè với các công ty khác, đặc biệt là theo hướng tiêu cực.
Đốt cầu:
Đừng nói những điều có thể gây tổn thương hoặc làm xấu đi mối quan hệ của bạn.
Kéo dài thời gian:
Đừng kéo dài thời gian quyết định nếu bạn đã biết mình không muốn nhận lời.
Lời khuyên bổ sung:
Hãy chuẩn bị cho những câu hỏi khó:
Bạn bè của bạn có thể hỏi bạn những câu hỏi khó về lý do từ chối. Hãy chuẩn bị sẵn sàng để trả lời một cách bình tĩnh và chuyên nghiệp.
Hãy kiên nhẫn:
Bạn bè của bạn có thể cảm thấy thất vọng hoặc buồn bã khi bạn từ chối. Hãy kiên nhẫn và thông cảm với cảm xúc của họ.
Hãy duy trì liên lạc:
Sau khi từ chối, hãy tiếp tục duy trì liên lạc với bạn bè của bạn để cho họ thấy rằng bạn vẫn trân trọng tình bạn của cả hai.
Từ chối một lời mời làm việc không bao giờ là dễ dàng, nhưng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và cách tiếp cận phù hợp, bạn có thể làm điều đó một cách chuyên nghiệp và duy trì mối quan hệ tốt đẹp với bạn bè của mình. Chúc bạn thành công!